Merhaba Değerli Sağlık Atölyesi Okuyucuları;
Bu konuda uzun zamandır yazı yazmak istiyordum. Bugüne nasipmiş.
Hadi başlayalım.
Hemşirelik mesleği gerçekten çok onurlu ve kutsal bir meslek. Mensubu olduğum için söylemiyorum. Gerçekten insanların daha iyi olmasını sağlayan tüm meslek grupları için bu geçerli.
Günümüzde bir çok mesleğin kendini geliştiremediğini görüyoruz. Her mesleğin mensubu çıkarları gereği mesleğin kendi normlarını göz ardı edebilmektedir. Hemşireliğin ülkemizde gelişememesinin nedenlerinden biri de kişisel çıkar için kullanılan Dış Nöbet olgusu.
Kısaca dış nöbetin ne olduğuna bir bakalım.
Dış nöbet; bir hemşirenin yasal olarak çalışma-sorumluluk alanına girmeyen bir kurum ve kuruluşta elden ücret alarak sağlık hizmeti vermesi olarak tanımlanabilir. Bu tanımı ben yaptım tabi geliştirmeye açıktır. Burada yasal olmayan süreçlerden bahsediyoruz. Bu bir suçtur.
Bunu hastanelerde HELP sistemi ile karıştıranlar ve benzetenler mevcuttur. HELP sisteminin yasal karşılığı kurum içi düzenlemelerle bulunmaktadır.
Dış Nöbet A.Ş. nasıl işler?
İsterseniz bu süreci bir gözden geçirelim.
Düzenli bir çalışana para vermek istemeyen bir sağlık kuruluşu giderlerini daha da azaltmak amaçlı kendi kadrosunda az kişi çalıştırarak bu açığı dışarıdan karşılamaya çalışır. Başka hastanede çalışan bir hemşire o gün için kendi hastanesinin haberi olmadan dış nöbet ilanı verilen hastanede nöbete gider. Nöbet ilanı veren hastane kişi ile sözel anlaşır. Ücretini nöbet çıkışı alacağını bilir. Bu şekilde bazı hastanelere sistemli giden hemşireler olduğunu biliyorum.
Bu süreçler genellikle tanıdık usulü yada internet üzerinden gerçekleştirilir. Hatta bazı kişiler hastanelere dış nöbetçi bulma işini meslek haline getirmeye çalışarak komisyonculuk yaptıklarını duyuyoruz.
Nöbete gidilen hastanede hemşireler dış nöbetçi hemşireye daha hafif yada yapabileceği işleri vererek iş yüklerini azaltmaya çalışırlar. Bu arada dış nöbetçi hemşireler daha rahat davranarak hataya meyilli bir ortam yaratır. Dış nöbetçi hemşirelerin rahat davranmasının sebebi yasal sorumluluk almadığının bilincinde olduğu ve bir sorun oluşursa dış nöbetçi hemşireyi nöbette göstermeyerek hayalet iş yaparlar. Bu durum için evraklara dış nöbetçi hemşire doldurmaz. Orada o gün çalışan kadrolu hemşire evrak işlerini halleder.
Bu durum o kadar benimsenmiş ki İstanbul’da çoğu hastaneler tarafından (büyük hastaneler dahil) dış nöbetçi hemşire çalıştırmaktadır. Bu hastanelerdeki hemşire açığını tamponladığı için hastaneler devamlı eksik kadro ile çalışmakla birlikte kadrolu hemşirelere iş yükü olarak yansımaktadır. Aynı zamanda dış nöbet sistemi hemşire maaşlarını düşürmektedir (Hemşire maaşları ile ilgili yazımı buradan yada aşağıdan okuyabilirsiniz). Hastane kadrolu eleman başvurularında maaşları hemşire eksikliğini dış nöbetçi ile giderdiği için iş sahibi olmak isteyen hemşireye fazla bir seçenek bırakmayarak hemşirelerin yoksullaşmasını sağlamaktadır.
Bu DIŞ NÖBET olgusu hemşirelik mesleğinin kanayan yarası olarak mesleğe büyük zararlar vermektedir. Bitmediği yada bu sistemin yasal süreçlerde modellenmediği bir durumun hemşireleri daha da yoksullaştıracağı kanaatindeyim.
Yurt dışında saat üzerinden çalışan bir hemşirelik iş modeli bulunmaktadır. Dış nöbet böyle bir sistemin ürünü değildir. Bu duruma benzetilemez. Böyle bir durumda kadrolu çalıştığı kurumun bu durumdan bilgisi olması gerekmekle birlikte saatlik çalıştığı diğer kurumlardan da aldığı ücretten vergi vermesi gerekir. Ve saat ücretli bir iş modeli ülkemizde uygulanır ise bir hemşirenin ideal bir haftalık hangi kurum olursa olsun maksimum kaç saat çalışacağı Bakanlık tarafından belirlenmeli ve sıkı takip edilmelidir. Böyle bir durumun şuan için ülkemiz tarafından uygulanması çok zordur.
Aşağıda sert bir sorunun cevabını vereceğiz.
Dış Nöbetçi Hemşire Dış Nöbet İle Ne Yapar?
- Mesleğine ihanet eder.
- Yasal olarak suç işler.
- Vergi kaçırır.
- Meslektaşlarının daha düşük ücrete çalışmaya mahkum eder.
- Tıbbi hata yapması kolaylaşır.
- Çalıştığı kuruma karşı sorumluluğunu yerine getirmez.
- Meslek etiğini çiğner.
Ayrıca Bakanlığı bu konuda denetime ve dış nöbete giden hemşireleri kurumlarına ve ilgili mercilere bildirmeye davet ediyorum. Bu durumda belki bu şekilde bir azalma söz konusu olabilir.
**********
Dünya çok hızlı değişiyor.
Hemşirelik camiasının bu değişime ayak uydurabilmesi için hayat boyu öğrenmeye önem vermesi gerekmektedir. Hayat boyu öğrenen hemşireler oluşturmak için Sağlık Atölyesi ve Dijital Hemşire bloglarını kurduk.
Bu anketle Sağlık Atölyesi ve Dijital Hemşire bloglarının hayat boyu öğrenmenize etkisini ölçmeye çalışıyoruz.
Bu çalışmaya destek vermeniz bizim için çok elzemdir. Çünkü bu çalışma sonunda ulusal çapta bir değişim dalgası yaratabiliriz.
Ne kadar çok hemşirelik camiası mensubuna ulaşırsak çalışmadan çıkan verilerin güvenliği ve hemşirelik mesleğine katkısı fazla olacaktır.
Desteklerinizi bekliyoruz.
Aşağıda çalışmanın linki yer almaktadır.
Daha güzel şartlarda yaşamak ve çalışmak amaçlı 4-5 dakikanızı ayırmanızı rica ediyoruz.
Unutmayın, damlaya damlaya göl olur.
Hemen 155i arayip bildiriyorum.