Sosyal ağlarda gezinirken Hürriyet Gazetesi’nin ‘Üniversiteli hemşire hayat kurtarıyor’ adlı bir haberine denk geldim. Bu haberin kaynağına ulaştığımda tıp dünyasının saygın bir dergisi olan Lancet’te yayınlanmış bir akademik makale olduğunu gördüm. Makaleye buradan erişebilirsiniz.
Bu makale konusuna tekrar döneceğiz. İlişkili bir konuya geçiş yapalım.
Son günlerde sosyal ağlarda lisans eğitimi alan ve almış hemşirelik mensubu kişiler Hemşire Yardımcıları Hemşire Olamasın! adlı bir imza kampanyası başlattılar.
İmza kampanyasının açıklamasını aşağıda veriyorum.
Cumhurbaşkanının yaptığı son açıklamayla hemşire yardımcıları atanabilecek ve belli bir klinik deneyim sonucunda hemşire olabilecek. Biz 4 yıllık lisans okuyan hemşireler olarak aldığımız eğitim neticesinde hastaya bütüncül bakım vermeyi ve insani değerleri öncelikli tutmayı öğreniyoruz. Sağlık meslek lisesi mezunları daha 17 yaşında kliniklerde çalışmaya başlamasıyla öğrendiği usta-çırak ilişkisi sonucunda yapılan tek iş hemşirelerin bağımlı rolü olan serum takma ve ilaç hazırlamayla sınırlı kalmakta. Hemşirelik mesleğinin profesyonelleşme sürecindeki atılan bu adıma ters düşmekte ve sosyal medyadaki tüm haberlerin sahipleri sağlık meslek lisesi mezunları olduğu için mesleği karalamakta verdikleri bakım kalitesi lisans mezununa oranla düşük kalmakta. 4 yıllık lisans eğitimi almadan belli bir klinik deneyim neticesinde hemşire ünvanı alıp da yükselmesi lisans mezunu hemşirelere bir hakarettir. Hemşire yardımcılığı kalkmalı veya lisans okumadan hemşire olamamalılar. Hemşire ünvanı sadece lisans mezunu olanlara verilmeli!
**
Bildiğiniz üzere son zamanlarda çok hızlı bir şekilde çevrenizde sağlık meslek liselerinin açıldığını görebilirsiniz. Bu liselerin vaatlerini gördüğünüzde ise gerçekten ailelerin ve öğrencilerin umutlarının sömürüldüğünü çok kez acıyla izledim.
Çok değil yakın bir zamanda sağlık meslek liselerinden mezun olanlar Hemşire olarak mezun oluyorlardı. Sonrasında aniden Hemşire Yardımcısı olarak mezun olmalarına karar verildi. Bu süre zarfında ülkemizde geleceği görememe durumunun artması ile hızla sağlık meslek liseleri açıldı. Her aile çocuğunu kesin iş bulur garantisi ve vaatleri ile bu okullara gönderdiler. Ve sayıları o kadar arttı ki artık mezun olanlar iyi şartlarda çalışamamaya başladılar. Atanma sorunları ortaya çıktı. Ve içlerinde huzursuzluklar başladı.
Neden sağlık meslek lisesi mezunları hemşire olarak mezun olurken bir anda hemşire yardımcısı olarak mezun oldu? Sonrasında neden tekrar kademeli bir şekilde hemşire olma yolu açıldı?
Devam edelim.
Ülkemizde hemşirelik lisans bölümü olan üniversitelerin sayısının hızla artması ile lisans mezunu hemşire sayısı da ülkemizde arttı. Hatta lisans mezunu hemşireler, hastanelerin ucuz iş gücü olarak gördüğü sağlık meslek lise mezunlarını işe aldığı için iş bulamaz oldular. Çünkü sağlık meslek lisesi mezunu bir hemşire 18 yaş civarında mezun olduğu için hayattan beklentisini düşük tutuyor ve hayata karşı kendisini savunmakta zorluk çekiyor.
Çok yakın bir zamanda YÖK’te Hemşirelik Lisans Eğitim Çalıştayı yapıldı. Buradan sonuç olarak bir rapor yayınlandı. Rapora buradan ulaşabilirsiniz.
Bu raporda şuan aktif olarak yaklaşık 80 bin lisans ve üzeri hemşirenin eğitim aldığı belirtiliyor. Ve ülkemizde 2024 yılında hemşire kadrolarının tamamlanacağı belirtiliyor.
Böyle bir durum ile karşı karşı iken sağlık meslek liselerini kapatmamak hatta sayılarının çok kalitesiz bir şekilde artırmak büyük bir yanlıştı.
Türkiye’de hemşire açığı yok. Türkiye’de ucuz iş gücü ile çalışan hemşire açığı var!
Bu arada kişilerin eğitim almalarının engellenmesi gibi bir durum anlaşılmasın.
Biz toplumun kendi reşit olmayan kişilere hayatlarının emanet edilmemesi taraftarıyız.
Toplumun da sağlık hizmeti alırken, hizmet aldığı mesleğin en iyi eğitim almış kişisinden sağlık hizmeti almayı hak ettiğini düşünüyoruz.
**
Tekrar ilk başta verdiğimiz makaleye dönecek olursak. Sonuçlarını iki madde ile vermek istiyorum.
- Hastanede kar yapacağım diye hemşire iş gücü üzerinden kesinti yapmak hasta çıktılarını olumsuz etkiler.
- Lisans mezunu hemşirelerin sayısı arttıkça hastanelerde ölüm oranları düşmektedir.
Bu konuyu ise en iyi ancak attığımız başlık anlatabilir.
Üniversite Mezunu Hemşireler Hayat Kurtarıyor.
Hayat kurtarmak gibi amacımız yok ise tıp fakültesini 6 yıldan 4 yıla, uzmanlıklarını 1 yıla; eczacılık fakültelerini 5 yıldan 3 yıla indirelim. Hatta bence kapatalım hepsini. Usta çırak ilişkisi olsun 🙂 Toplum olarak rahatlayalım.
Amacımız ne lisans mezunlarının mağdur olmasını istemek ne de sağlık meslek lisesi mezunlarının mağdur olmalarını istemektir. Amacımız gerçekten en iyi eğitim seviyesinde insanca yaşanılacak bir emek gücü ortaya çıkarmaktır.
Kaynak: Aiken, Linda H., et al. "Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: a retrospective observational study." The Lancet 383.9931 (2014): 1824-1830.
sizlerinde nasıl yetiştiğini biliyoruz… bırakın karalama politikasını sağlık meslek lisesi mezunları sizden dahi iyi eğıtım almakta sizden daha iyi şartlarda yetişmektedirler.
Selamlar; geribildiriminiz için teşekkür ederiz. Biz burada Sağlık Meslek Liseleri kötü eğitim alıyor gibi bir ibarede bulunmadık. İçerik durum saptamasıdır. Eğitim paradigmaları doğrultusunda profesyenlleşme sürecinin biri olarak akademik yayın sadece üniversite mezunu hemşirelerin hastanelerde daha efektif olduğunu belirtiyor. Bkz https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673613626318 Profesyoneleşme süreci ile ilgili içeriğimizi buradaki linkten okuyabilirsiniz. Biz sadece reşit olmayan birinin evlendirilmesine karşı çıktığımız gibi insan hayatının da reşit olmayan kişilere emanet edilmemesi taraftarıyız. http://www.saglikatolyesi.com/dunyada-ve-turkiyede-hemsirelikte-profesyonellesme-sureci-zaman-cizelgesi/ Size bir soru sorayım. 18 yaşından önce sağlık meslek lisesinde bir kişi malpraktis yaptığında çocuk yasaları üzerinden mi yargılanır yoksa yetişkin mi?
Bu arada üniversite hemşirelerin nasıl yetiştirildiği ile ilgili bir yazı yazarsanız sitemizde yayınlayabiliriz. Bu konuda her türlü geribildirimlere açığız. Amacımız sorunları ortadan kaldırmak ve eğitimi daha kaliteli hale getirmek. Bu konuda dış göz olarak bakışlarınız bizim için çok önemlidir. İçeriğinizi saglikatolyesi@gmail.com adresine mail atabilirsiniz.
Sağlık meslek lisesinden mezun olup paramedik ön lisans bölümünü üniversitenin berbat eğitiminden dolayı 2 ay sonunda arkama bakmadan bıraktım ve gittim özel bir kurumda 2 yıl cerrahi hemşireliği yaptım emin olun üniversite mezunu bir çok insana deneyimlerimle tecrübe kazsndırdım. Düz liseyi veya anadolu liselerini bitirip her şeyi kağıt üzerinde bilen ama insan ile karşılaşınca ne yapacağını bilmeyen kişilerden bahsedip bunları üstün tutmaya çalışmayın. Lise mezunu olmama rağmen şuan başhemşire olarak görevine devam ediyorum ve bir çok insana mesleğini kazanmasına yardımcı oluyorum. Bizim mesleğimiz kitapla dergiyle öğrenilmiyor. O cahil cesareti dediğiniz işi biz temelinden öğrenip geliyoruz. Lisede kazansın hemşireliği vs sonra üniversitesini okusun mesleğe atansın en temelinden. Fakat sağlık meslek liselerinin eğitimini almadan toplama çıkarmayla üslü sayılardan enjeksiyona geçen insandan çok şey beklemeyin derim. Bir çok hatanın ucundan döndürdüğüm onlarca insan gördüm yüksek lisans okuyan. Enjeksiyonda 1 karış insan sıçratan. Yapmayın neyi tartışıyorsunuz. Devlet okulunda üniversite eğitimlerine dönün bakın derim. Bir kere keşke demedim üniversiteyi bıraktığım için. İyiki bırakmışım bınca tevrübeyi kitap vermiyo bize.
Merhaba Ezgi hanım; bazı konularda katılıyorum. Deneyim tabi eğitimde yadsınamaz bir kavram. Amacımız bu işin eğitimini iyi almış kişilerin deneyimleriyle pekiştirerek yapmalarından yanadır. Bir tane kötü örnek tüm sistemleri veya okulları kötülemeye yetmez. Bizde eğitim seviyesinin bazı üniversitelerde düşük olduğunu biliyoruz. Sizin düşündüğünüze göre doktorlarında okulu bırakıp iş başında öğrenmesi gerekmiyor mu? Mantık düzleminde biz iş’ten bahsetmiyoruz. Biz meslek olmaktan bahsediyoruz. İş ve meslek ayrımını yapmak gerekli. Hekimliğe bir iş olarak bakabilir misiniz? Büyük ihtimalle bakamazsınız. İsterseniz bu tartışmayı başhekiminiz ile yaptığınızda aradaki farkı iyi açıklayacaktır. Bu arada benimde çevremde çok iyi lise mezunu hemşireler var. Onları her anlamda desteklemeye de çalışıyorum. Aynı zamanda çalışıp üniversiteye devam eden öğrencilerim var. Hatta sitedemizde sağlık meslek lisesi mezunu yazarlarımız var. Biz ayrım yapmıyoruz. Durum saptaması yapıyoruz. Teşekkürler.
Taner bey sağlık meslek liselerinden her zaman sikayetci olan lisans potansiyeli oldugunu biliyoruz da sizin de dediginiz gibi bir kötü ornek geneli bozmaz siz bir kaç örnekle genel saglik meslek lisesi adına konusuyorsunuz osa bizim etrafimizda da lisans mezunu olup da bizim yaptiklarimizi yapamayan lisans mezunu hemşire dolu o zaman bizde genelleme mi yapmaliyiz hiç bir zaman lisans egitimi alanlardan kötü bir bakım verdiğimizi düşünmüyorum aksine yaş ken egitildigimiz için daha iyi yaptığımızı daha girisken oldugumuzu düşünüyorum hemsirelik enjeksiyon pansuman değildir bununda farkındayız sizin mevzunuz statü yada atanabilmr mevzuları gibi şeyler bunun için yazınızı tekrar okuyun saglik meslek mezunu hemşirelerin işlerini kötü yaptığını yazmanız siddetle kınanacak bir durum muhtemelen lise egitimi alırken aldığımız iletişimleri de kıyaslamak gerekecek
Ve ayrıca sosyal medyadaki tüm haberlerin kaynağı saglk meslekli hemsirelerse pansuman ve ilaca bağımlıysak neden o kadar mükemmel egitim alan lisans mezunları hastaları azarliyor genellemesi de yapmak sizin mantiginiza göre uygun biz hiç bir zaman usta çırak ilişkisiyle bulundugumuz yere gelmedik daha egilme yasindayken ogretmenlerimizden samimi birebir egitimler uygulamalar aldık stajlara ogrenmis hâlde ve bilerek uygulama yapmak için çıktık ama bizim donemlerimizdeki lisans stajerleri uygulamak için degil izlemek için oradaydılar yani usta çırak ilişkisi bu olmuyor mu
Sağlık meslek lisesinden mezun olan hemşireler çok sıkı bir eğitim alırlar 16 yaşında işi öğrenmeye başlarlar! Lisans mezunu hemşire hayat kurtarıyor diye bir cümle olamaz iyi yetişmiş bir hemşire her zaman hayat kurtarır ve sağlık meslek liseleride çok iyi hemşireler yetiştirir unutmayınki sizin lisans eğitimi aldığınız hocalarınızın çoğu sağlık meslek lisesinden mezundur. Böyle bir hakaret kabul edilemez!
Konu yu cok guzel anlatmisiniz yüreğinize saglik bizler Lise mezunuyuz bizde hayat kurtariyoruz lisans olunca ne oluyor farki nedir ayni isi yapiyoruz yalniz burada Devletin ve saglik bakanliginin hatasi cok binlerce hastanelerde acik var atama yapmiyorlar hemsireler ozellerde per perisan durumda ozel hastaneler rant kapisi oldu insan sagligindan cok isi ticarete doktuler bunlari dile getiren yok yazik bu milletin haline biz yillardir atanamiyoruz bekliyoruz torpili olan melciliste adami olan hemen ataniyor sinav falan hikaye kardesim gecin bunlari saglik sektoru batmis durumda bir kere adam akkilli arastirilsin gercekler gun yuzune cikar burada devletin en buyuk hatasi ozel saglik meslek lisesi ve ozel unuversitelerde parali hemsirelim bolumu acmasi uzulerek soyluyorumki hemşirelik mesleğini ayaklar altina almistir saygilar
o yüzden ben lisedeyken üniversitelilere en bait işlemleri bile biz öğretiyorduk? çünkü bu öyle bir meslek ki okumak kadar yapmak gerekiyor. Üniversiteli okuyor ama liseli yapıyor ?? keşke tek sistem olsa da herkes rahatlasa!